रविवार, २१ एप्रिल, २०१९

सल्ला







कालच्या म्हणजे शनिवारच्या म०टा० मध्ये एका वकीलीण बाईंचे सदर असते. त्या वेगवेगळ्या समस्यांवर "मार्गदर्शन" करीत असतात.


काल एका केस मध्ये मुलीने फक्त १२ दिवस संसार केला आणि नंतर मुलीकडच्यांनी जो त्रास दिला त्याचा पाढा आहे. मुलाला घटस्फोट हवा आहे अन तो पण पोटगीशिवाय. माझ्यामते जरी एकच बाजू पुढे असली तरी मुलाची अपेक्षा स्वाभाविक आहे.


पण वकीलीण बाईंचा सल्ला वाचून धक्का बसला. त्यांचा सल्ला असा आहे की पोटगी टाळण्यापेक्षा "कायदेशीर" मार्गाने त्यातून बाहेर पडावे...


वास्तविक अशा केस मध्ये बायकांनी पोटगीची भिक मागू नये अशी वकीलीणबाईंची भूमिका असायला हवी. पण वकील हे सर्वात नीच आणि हलकट असतात कारण अशीलांना झुंजवल्याशिवाय त्यांची पोटे भरत नाहीत.


या केसमधला या बाईंचा सल्ला वाचून दू:ख झाले...

मंगळवार, ९ एप्रिल, २०१९

घटना आणि अर्थ



व्यक्तीगत आयुष्यातील असो अथवा सार्वजनिक आयुष्यातील असो, एखादी घटना घडते तेव्हा तिला एक कारणपरंपरा असते. अनेक घटकांनी त्यात आपापली भर घातलेली असते. घटना घडून गेल्यावर जसाजसा काळ लोटायला लागतो तेव्हा त्या घटनेची कारणपरंपरा विरळ अथवा धूसर बनत जाते. या सर्व कारणपरंपरेतील सर्व टप्पे कधीच नोंदले जात नाहीत (भावनिक संदर्भ तर कधीच नाही) आणि मग ते वस्तुनिष्ठतेचे कातडे पांघरलेल्या (सहसा संवेदनाशून्य) चिकित्सकांच्या पथ्यावर पडते. असे चिकित्सक मग उपलब्ध पुरावे त्यांच्या मर्जीप्रमाणे जोडतात आणि हाच खरा इतिहास म्हणुन आपल्या घशात कोंबतात. मग स्वातंत्र्यासाठी जिवावर उदार झालेला एखादा देशभक्त नक्षलवादी ठरतो, तर एखाद्याला माफीवीर म्हणून त्याच्यावर बोळा फिरवला जातो...


घटना घडुन गेल्यावर जसा अधिकाधिक काळ लोटत जातो तसे त्या घटनेचे हवे ते अर्थ लावणे सोईचे जाते. तात्कालीन मूल्यांचा/धारणांचा या अर्थ लावण्यावर कळत नकळत परिणाम झालेला असतोच.

आधुनिक इतिहासकारांचे इतिहास ’अन्वयन’ (interpretation) आणि लेखन किती गांभीर्याने घ्यायचे हा माझ्यापुढे कायम न सुटलेला प्रश्न आहे.