रविवार, २४ जून, २०१२

सप्तमात मंगळ? मंगळ-राहु युति?? घाबरू नका...




भारताबाहेर अनेक जिज्ञासु लोक ज्योतिषातील सत्यासत्यतेचा शोध घेण्यात गुंतलेले आहेत. अमेरीकेतील National Council for Geocosmic Research ही अशीच एक संस्था. या संस्थेचे एक अध्वर्यु श्री आल्फी लाव्होइ हे अनेक वर्षे ज्योतिषात सांख्यिकीवर आधारीत संशोधन करण्यात गुंतलेले आहेत. माझा आणि त्यांचा परिचय नाही पण मी त्यांच्या याहु ग्रुपचा सभासद असल्याने त्यांच्या संशोधनातील प्रगती मला वरचेवर समजत असते. श्री आल्फी लाव्होइ यांनी http://www.astroinvestigators.com/ असे एक कोषस्थळ आपल्या संशोधनाच्या माहितीकरीता तयार केले असून त्यावरही त्यांचे निष्कर्ष पहाण्यासाठी उपलब्ध आहेत.

श्री आल्फी लाव्होइ यांनी करीअर विषयी केलेल्या संशोधनात काही वेधक गोष्टी सापडल्या आहेत. http://www.astroinvestigators.com/documents/NCGR-Careers-02-25-10.pdf या फाईलवर जर एक नजर टाकली तर असे लक्षात येईल की कोट्यधीशांच्या पत्रिकेत सप्तमात मंगळ असायची तसेच राहु-मंगळ युति असायची शक्यता खूप आहे. हे मुद्दाम सांगायचे कारण असे की हे दोन्ही योग आपल्याकडे कुयोग मानले गेले आहेत. (आमचे एक ज्योतिषी मित्र श्री धोण्डोपंत आपटे यांनी राहु-मंगळ युतिबद्दल लिहीलेली ही नोंद वाचावी - http://dhondopant.blogspot.in/2012/05/blog-post_25.html)

आता कोट्यधीशांच्या पत्रिकेत जर वरील दोन योग प्रामुख्याने आढळत असतील तर सप्तमात मंगळ आणि राहु-मंगळ युति  असलेल्या पत्रिका   टाकून द्यायची आवश्यकता नाही.

भारतीय ज्योतिषी श्री आल्फी लाव्होइ यांच्या दर्जाचे संशोधन करत नाहीत म्हणुन चेष्टा आणि टिकेचे बळी ठरतात.

टीप - या संशोधनाबद्दल काही शंका असतील तर त्या श्री आल्फी लाव्होइ यांच्याशी संपर्क साधून निरसन करून घ्यावे. मी माझी मते व्यक्त करताना श्री लाव्होइ यांनी अशा संशोधनासाठी लागाणारी शिस्त काटेकोर पणे पाळली असणार हे गृहित धरले आहे.

शुक्रवार, २२ जून, २०१२

मंत्रालयाची आग, हर्षल-प्लुटो गोचर केंद्रयोग, आणि मध्यबिंदू ज्योतिष

परवाच माझ्या ब्लॉगचे एक वाचक श्री भूषण कोंढाळकर यांनी मला सध्या चालू असलेल्या हर्षल आणि प्लुटो या मंदगती ग्रहांच्या केंद्रयोगावर मी लिहावे असे इमेल पाठवून सूचवले होते. या विषयाच्या अनुरोधाने मजकुराची जुळवाजुळव चालू असताना काल महाराष्ट्राच्या  मंत्रालयातील आगीची बातमी टिव्हीवर झळकली.  माझ्या ब्लॉगचे एक चाहते आणि मुख्यमंत्र्यांचे जनसंपर्क अधिकारी श्री सतीश लळीत मंत्रालयाच्या इमारतीतून बाहेर पडताना जखमी झाल्याचे वृत्त आहे. त्यांच्या प्रकृतीला लवकरात लवकर आराम पडो हीच सदिच्छा!

काल मला स्वस्थपणे या घटनेचे ज्योतिषशास्त्रीय विष्लेषण करणे जमले नाही पण आज ते निश्चित शक्य आहे.

आधुनिक ज्योतिषात हर्षल reforms, disruption इत्यादींचा कारक ग्रह मानलेला आहे तर प्लुटो हा मोठ्या अपरिहार्यतेचा (inevitable events), तसेच elimination इत्यादि स्वरुपाच्या घटनांचा कारक मानला जातो. प्लुटोचे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे तो ज्या ग्रहांशी योग करतो त्या ग्रहांचे कारकत्वाचा intensely हे विशेषण लागून आविष्कार होतो. कालच्याच घटनेचे उदाहरण घेऊन हे स्पष्ट करायचे झाले तर  inevitable intense (प्लुटो) disruption (हर्षल) हे शब्द अत्यंत चपखल लागू पडतात असे दिसून येईल.

याशिवाय काही पूरक असे ग्रहयोग पण काल सक्रिय होते. त्यात रवि-हर्षल केंद्र्योग अप्लायिंग ७ अंश ५८ मि आणि गोचर लग्नाशी युतिमधील शनि आणि चंद्र अंशात्मक केंद्र्योग हेही काल कार्यरत होते. रवि-हर्षल केंद्र्योगाने कालचा दिवस आणि येणारा ७ दिवसांचा कालावधी, तसेच राजसत्तेशी संबधित घटना या बाबी अधोरेखित झाल्या आहेत.

हे झाले ग्रह्योगांच्या पातळीवर स्पष्टीकरण. पण मध्यबिंदू ज्योतिषाच्या कोनातून या घटनेकडे पाहिले असता खालील मध्यबिंदू रचना काल कार्यान्वित असल्याचे दिसून येईल. या मध्यबिंदू रचनांचा अर्थ पुढे दिला आहे -
मंगळ-शनि = हर्षल
Intense frustration. Coping under duress. Exposure to volatile, challenging and perilous influences. The state of being caught off-guard or suddenly disadvantaged. Defence and attack. Hostile actions; aggravating and debilitating circumstances. Angst. Decisive separations. The experience of loss and grief.

मंगळ-शनि = प्लुटो

Demonstrating the will and intent to meet specific challenges; to completely master and overcome an arduous situation. Defiance; refusing to back down or give in under pressure. Build ups of stress and aggression which are prone to periodic and powerful release. The activation of survival instincts. An awareness of the destructive forces of 'man and nature'. Harmful elements. Collective loss and anguish.

सहसा अशा मोठ्या घटना मध्ये रवि, चंद्र यांचा अंतर्भाव हा असतोच असतो. रविमुळे खालील मध्यबिंदू रचना काल तयार झालेल्या आहेत.

रवि = मंगळ-हर्षल
Quick reflexes, actions and reactions. Sudden bursts of energy and motivation. The ability to call upon physical reserves quickly. Energetic and resourceful. Independent action. Self-determining and wilful. Defiant, impatient and intolerant. A risk taker. A predisposition to injuries, accidents and surgical procedures. Disruptive males.

रवि = मंगळ-प्लुटो
 A person driven to succeed at all cost. Tendency to proceed in a forceful or pushy manner. Ruthlessness. Strong survival instincts and recuperative powers.

यातील सर्व योगांचा बारीकसारीक विचार इथे सविस्तर करता येणं शक्य नाही पण केवळ ग्रहयोगांच्या आधारे बोलायचे झाले तर ही आग यदृच्छया लागली नसून ती लावण्यात आली असावी असे मानायला खूप जागा आहे.

बुधवार, २० जून, २०१२

माझी आवडती राष्ट्र्गीते




मला या राष्ट्रगीतांच्या चाली आणि संगीत संयोजन आवडले. मला त्यांच्यातील राष्ट्रीयत्वा्च्या भावनेचे मूल्यमापन करता येणं शक्य नाही.

1. श्रीलंका
http://youtu.be/JslPiA9mPls

2. पोलंड
http://youtu.be/KQTq07gihqg

3. फ्रेन्च
http://youtu.be/69nNX_fw_po
http://youtu.be/LizrcM7rIk0

4 नाझी जर्मनी
http://youtu.be/OFLe24jh3Yk

मला झुबेन मेहताने कण्डक्ट केलेल्या न्युयॉर्क फिलॉरमॉनिक ऑर्केस्ट्राने वाजवलेले भारतीय राष्ट्रगीत पण आवडले होते. पण ते एकदाच ऐकले होते. ते कुठे सापडत नसल्याने त्यांचा वरील यादीत समावेश नाही.

शुक्रवार, १५ जून, २०१२

प्रसिद्धीचे गौड्बंगाल - एका प्रयोगाची गोष्ट


काही वर्षांपूर्वीची गोष्ट आहे. मी तेव्हा संगणक-संगीत या विषयात प्रा. एच व्ही सहस्रबुद्धे (एचव्हीएस) यांच्या बरोबर संशोधन करत होतो. एचव्हीएसनी मला या प्रकल्पाच्या आरेखनात बराच मोकळा हात दिला होता. मी मला सुचणार्‍या वेड्यावाकड्या कल्पना सरांना सांगत असे. कधी कधी एचव्हीएस त्यातली हवा काढत तर एखाद्या कल्पनेत तथ्य वाटले तर अधिक तपास करण्यास ते उत्तेजन देत असत. या प्रकारात आमच्यात बराच युक्तीवाद होत असे, आणि त्यातून मला बरेच काही शिकायला मिळाले.

असंच एकदा मी सरांशी बोलताना विधान केले की, "मला अमुक एका गायकाचे गाणे आवडते" असे एखादी व्यक्ती जेव्हा आपल्या संगीतातल्या आवडीविषयी सांगते, तेव्हा ती आवड त्या व्यक्तीची खरी आवड नसण्याची शक्यता बरीच आहे. सरांनी मला चमकून विचारले, "तुला नक्की काय म्हणायचे आहे"?

मी त्यावर खुलासा केला की बहुतांश लोकांच्या गाण्यातल्या आवडीनिवडी या जाणीवपूर्वक विकास पावलेल्या नसतात, तर त्या आवडीनिवडी निर्माण होण्यात त्या त्या कलाकाराभोवती निर्माण झालेले वलय कारणीभूत ठरते किंवा संगीतेतर कारणे यात प्रभाव पाडतात.

"Can you elaborate this further" -  एचव्हीएसनी मला चावी मारली.

मी त्यांना म्हटले की, बरेच कलाकार हे लहरीपणासाठी प्रसिद्ध असतात. त्यांच्या स्वभावातील विक्षिप्तपणा कधीकधी आवडायला लागून त्या कलाकाराची कला आवडायला लागली असे होण्याची बर्‍याच जणांच्या बाबतीत शक्यता आहे. मग मी अनेक कलाकारांचे दाखले देऊन माझा मुद्दा त्यांना पटविण्याचा प्रयत्न केला. त्यावर एचव्हीएस म्हणाले की "केवळ एक दावा केला आहे म्हणून हे स्वीकारता येणार नाही. हे प्रयोग करून सिद्ध करता आले पाहिजे".

माझा मुद्दा प्रयोगाने कसा सिद्ध करता येईल या विचारानी माझ्या डोक्याला चालना मिळाली आणि मी काही दिवसानी एका प्रयोगाचा आराखडा सरांच्या पुढे ठेवला. तो साधारणपणे असा होता -

- शास्त्रीय संगीत आवडते पण कळत नाही असे सांगणार्‍या जेव्हढ्या मिळतील तेव्हढ्या व्यक्ती गोळा करायच्या.
- एक प्रसिद्ध आणि अप्रसिद्ध कलाकरांची यादी तयार करायची
- या व्यक्तींना प्रथम वरील यादीतून त्यांना आवडणारे पाच शास्त्रीय गायक/गायिका प्राधान्यक्रमाने घोषित करायला सांगायचे.
- यानंतर या सर्व व्यक्तीना यादीतील गायकांच्या गाण्याचे नमुने निश्चित कालावधीसाठी ऐकवायचे. हे नमूने असे निवडायचे ठरले की त्यातून गायक कोण हे सहज ओळखता येणार नाही. यासाठी प्रत्येक गायकाच्या गाण्याचा सुरवातीला फक्त तंबोर्‍याची साथ असलेला आलापीचा भाग ३० सेकंद ऐकवायचा असे ठरले.
- प्रत्येक तुकडा ऐकल्यावर प्रयोगात सहभागी झालेल्या सदस्यांनी ० ते ५ गुण प्रत्येक गायकाला आपल्या आवडी प्रमाणे द्यायचे. सर्व तुकडे ऐकून झाले की सर्वात जास्त गुण मिळालेल्या तुकड्यांची एक यादी तयार करायची. ही यादी तयार झाली की  प्रत्येक तुकड्यातील कलाकाराचे नाव घोषित करायचे. आणि मग प्रयोगापूर्वी घोषित केलेली आवड आणि प्रयोगोत्तर लक्षात आलेली आवड ही सारखीच की वेगवेगळी हे तपासायचे.

या प्रयोगाला प्रा. एच व्ही सहस्रबुद्धयानी संमती दिली.

हा प्रयोग केल्यानंतर असे लक्षात आले की जवळजवळ सर्वच सहभागींची प्रयोगपूर्व घोषित आवड आणि प्रयोगोत्तर आवड यात मोठ्ठी तफावत आहे. बहुतेक सर्वच जणांनी प्रयोगापूर्वी आवडतात म्हणून घोषित केलेले कलाकार प्रयोगानंतर कमी पसंतीचे ठरवले होते. या प्रयोगातील सर्वच  सहभागी त्यांची गाण्यातली खरी आवड वेगळीच असल्याचे लक्षात आल्याने आश्चर्यचकित झाले.  याला वीसेक वर्षे झाल्यामूळे मला आता आकडेवारीचा तपशील देता येणार नाही. पण माझा दावा खरा ठरला होता.

हे सर्व सांगायचे एव्हढयासाठी की एखादी व्यक्ती प्रसिद्ध होते किंवा आपल्याला आवडते ती तिच्या अंगभूत गुणांमुळेच असे नाही. त्याव्यक्ती भोवती वेगवेगळ्या कारणांनी (मग त्या माकडचेष्टा का असेनात) निर्माण होणारे वलय पण प्रसिद्धीला पूरक ठरते.

सोमवार, ४ जून, २०१२

माझ्या ब्लॉगच्या वाचकाना मोफत मार्गदर्शनाची सुवर्णसंधी


माझ्या ब्लॉगच्या वाचकांना त्यांच्या आयुष्यातील समस्यांविषयी ज्योतिषशास्त्रीय मार्गदर्शन हवे असल्यास मी मोफत मार्गदर्शन काही कालावधी साठी करून द्यायचे ठरवले आहे. येत्या शनिवारपर्यंत म्हणजे दिनांक ९ जून २०१२ पर्यंत जे वाचक माझ्याशी संपर्क साधतील त्यांनाच ही सेवा उपलब्ध राहील. दिनांक ९ जून २०१२ नंतर संपर्क साधल्यास मोफत सल्ला मिळणार नाही.

- २० ते ७० या वयोगटातील व्यक्तीकरताच ही योजना उपलब्ध आहे.
- आपल्या इमेल मध्ये खालिल माहिती व्यवस्थित दिलेली असावी
१.जन्मदिनांक -
२.जन्मस्थळ -
३.जन्मवेळ -
४.सध्याचे वास्तव्याचे ठिकाण
५.आतापर्यंतच्या आयुष्यातील चांगले आणि वाईट मोठे प्रसंग
६.आपला प्रश्न किंवा समस्येचे स्वरूप

अपुरी माहिती कळविल्यास आपल्या समस्येचा विचार केला जाणार नाही. आपली समस्या/प्रश्न मी अभ्यास केलेल्या तंत्राच्या कक्षेत येत असेल तरच मी आपल्या विनंतीचा विचार करीन.

कोणताही तोडगा सुचविला जाणार नाही.

मोफत सल्ला मिळत आहे म्हणून कुणी मूर्खासारखे प्रश्न विचारल्यास त्यांचा विचार केला जाणार नाही. मार्गदर्शन फक्त इंग्रजीतूनच मिळेल (इंग्रजी समजण्यात अडचण असेल तर संपर्क साधू नये).मला उत्तर देण्यासाठी लागणारा वेळ हा मला मिळालेल्या प्रतिसादानुसार कमी-जास्त असेल.

मोफत मार्गदर्शनाची संधी मी उपलब्ध करुन देत असल्याने माझा निर्णय अंतिम असेल. संपर्कासाठी माझा पत्ता - upadhye [dot] rajeev [AT] gmail.com